SKDM NEDİR?

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması, 2026 yılında yürürlüğe girmesi planlanan, AB sınırları içine giren ürünlerin karbon ayak izini denetlemek ve yüksek emisyonlardan kaynaklanan rekabet avantajını önlemek için tasarlanmış bir vergilendirme mekanizmasıdır. 

SKDM NİN ÖNEMİ

Bu mekanizma, yüksek karbon emisyonu üreten endüstrilerin AB pazarında haksız rekabet sağlamasını engelleyerek, sürdürülebilir ve düşük karbon salınımlı üretimi teşvik eder.

Özellikle çelik, çimento, gübre, alüminyum ve elektrik gibi karbon yoğun sektörleri hedef alan SKDM, AB dışındaki üreticilerin karbon salınımlarını şeffaf bir şekilde raporlamalarını ve belirli bir karbon fiyatı ödemelerini şart koşar. Bu sayede, AB ülkeleri ithalatçıların karbon ayak izini de dikkate alarak düşük emisyonlu ürünlere yönelir.

SKDM NİN AMACI

SKDM’nin temel amaçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Karbon Kaçağını Önlemek: Yüksek karbon fiyatları sebebiyle firmaların üretimlerini daha düşük maliyetli, karbon emisyonu yüksek bölgelere kaydırmasını engellemek.
• AB’nin İklim Hedeflerine Katkı Sağlamak: 2050 yılında karbon nötr olmayı hedefleyen AB’nin bu hedefe ulaşmasına katkıda bulunmak.
• Yeşil Dönüşümü Teşvik Etmek: AB dışındaki üreticileri düşük karbon salınımlı teknolojilere yatırım yapmaya yönlendirmek.

SKDM VE TÜRKİYE

Türkiye, AB’ye yoğun şekilde ihracat yapan ülkelerden biridir ve SKDM, Türkiye’deki üreticiler üzerinde önemli bir etkiye sahip olacaktır. Türk üreticilerin karbon ayak izini azaltmaları, sürdürülebilir üretim tekniklerine yatırım yapmaları ve karbon raporlama sistemlerini güçlendirmeleri gerekmektedir. Bu gereklilikler:

• Üretim maliyetlerini artırabilir ancak AB pazarında rekabetçi kalmayı sağlayacaktır.
• Yeşil dönüşüm sürecini hızlandırabilir, özellikle çimento, çelik ve elektrik gibi sektörlerde düşük karbon teknolojilerine geçişi teşvik edebilir.

Türkiye’nin SKDM’ye uyum sağlaması, aynı zamanda 2030 İklim Hedefleri doğrultusunda yeşil enerjiye geçişini de hızlandırabilir.