Su Ayak İzi Nedir?
Bir ürün ya da hizmetin, ilk üretim aşamasından son kullanıcıya iletilmesine kadar geçen süreçte doğrudan veya dolayı olarak sebep olduğu su tüketim miktarıdır. Su ayak izi hesaplama işlemi, yeme, içme, kişisel bakım, temizlik vb gibi temel faaliyetlerimizin için değil, gündelik olan ya da olmayan her eylem ve her ürün için yapılmaktadır. Bir bardak çay için sadece birkaç litre su harcamış gibi görünsek de aslında kullandığımız çayın üretilmesi, toplanması, taşınması, dağıtılması, perakende ya da toptan olarak satılması gibi adımların her birinde doğrudan veya dolaylı olarak bir su kullanımı mevcuttur. Su ayak izi kavramı bütün bu süreçlerin tamamını kapsayan bir çalışma sonucunda hesaplanır.
Su ayak izi sadece tükettiğimiz gıdalar için değil, giydiğimiz kıyafetler, kullandığımız eşyalar; barınma, ulaşım, eğlence, eğitim, iş hayatı gibi her konuda hesaplanmaktadır. Ülkelerin gelişmişlik düzeyini gösteren, kurumların çevresel konulara eğilimini ölçen ve bireylerin su kullanımı konusunda ne kadar bilinçli olduğunu gösteren bir hesaptır.
Su Ayak İziniz Hangi Renk ? Ne Kadar Büyük ?
Öncelikle üç farklı su ayak izi kavramının olduğunu belirtmekte fayda var. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
Yeşil su ayak izi:
Çoğu zaman doğrudan yağmur suyu kullanımından kaynaklı su ayak izi olarak tanımlanmaktadır. Yeşil su ayak izi, toprağın kök bölgesinde depolanan ve bitkiler tarafından buharlaşma, terleme veya her ikisi şeklinde atmosfere salınan ve sonrasında yağışa dönüşen sudur. Özellikle tarım, bahçecilik ve ormancılık faaliyetleri için önemlidir.
Mavi su ayak izi:
Özetle yüzeydeki ya da yer altındaki su kaynaklarının kullanılmasını tanımlar. Sulu tarım, sanayi ve evsel su kullanımının her biri genellikle mavi su ayak izine sahiptir.
Gri su ayak izi:
Gri su ayak izi, kirleticilerin özümsenerek su kalitesi standartlarının sağlanması için gereken tatlı su miktarıdır. Gri su ayakizi, noktasal ve/veya yayılı kirlilik kaynakları için hesaplanabilir.
Su Ayak İzi Nasıl Azaltılır?
Su ayak izini azaltmanın en etkili yöntemi su tasarrufudur. Konuyu daha iyi anlamak için, en basit örnekleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Su ayak izini dolaylı olarak azaltmak için yine bireysel düzeyde yapılabilecek bazı eylemler ise şunlardır: