İklim krizinin etkisiyle beraber, kurumsal sürdürülebilirlik kavramı iş dünyasında artık sürekli olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kavram; sürdürülebilirlik hedefinin, yani çevreye zarar vermeden sağlanan kalkınma ile temiz bir geleceğe ulaşma hedefinin kurumsal boyutunu oluşturmaktadır.

Firmalar, markalarını sürdürülebilirlik çerçevesinde geleceğe taşırken ESG (Çevresel-Sosyal-Yönetişim) performanslarını artırarak yatırım değerlerini yükseltmeyi amaçlamaktadır. Kurumsal sürdürülebilirlik raporlamaları bu noktada devreye girerek firmalara gerekli stratejik araçları sağlamaktadır.

Kurumsal Sürdürülebilirliğin Boyutları 

• Ekonomik Unsurlar: Maliyetlerin azaltılması, müşteri memnuniyeti, kalite ve özvarlıkların etkin bir şekilde kullanılmasını amaçlar.
• Çevresel Unsurlar: Doğal kaynakların korunması, atıkların azaltılması, salınımların azaltılması ve enerji verimliliği gibi konuları ele alır.
• Sosyal Unsurlar: Paydaşlarla güçlü ve devamlı ilişkilerin kurulması, sağlık ve güvenlik, kanun ve yönetmeliklere uyum ile toplum üzerinde en az olumsuz etki gibi faktörlere dayanmaktadır.
   

Ekonomik sürdürülebilirlik için önerilen bazı stratejiler bulunmaktadır. Bunlar;

• Yerel Ekonomi Desteği: Hediye ekonomisi ve yerel para birimleri gibi stratejileri içerir. Bu sayede yerel ekonominin güçlendirilmesine katkıda bulunur.
• Etik Tedarik Zincirleri ve Sosyal Sorumluluk: İşletmelerin topluma katkıda bulunma sorumluluklarını ifade etmektedir. Adli çalışma koşulları sağlamak ve yerel topluluklarla işbirliği yapmak bu süreci destekler.
• Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim Modelleri: Bu modeller doğal kaynakların korunmasını amaçlarken aynı zamanda çevresel etkilerin azaltılmasını hedefler.
• Teşvikler: Çevre dostu teşvikler işletmelerin çevresel etkilerini azaltmak için tasarlanmaktadır.
• Yeşil Teknolojiler: Çevreye duyarlı ve dost olan enerji verimliliği sağlayan üretim yöntemlerini kapsar.
• Döngüsel Ekonomi Modeli: Bu ekonomi modelinde kaynakların verimli kullanımı teşvik edilir. Ayrıca işletmeler ürünlerin ömrünü uzatmak amacıyla geri dönüşüm, yeniden kullanım ve tamir gibi süreçleri entegre eder.
   

Çevresel sürdürülebilirliğin kapsadığı alanlara bakacak olursak;

• İklim değişikliği ile mücadele başta olmak üzere karbon salınımının azaltılmasını amaçlar.
• Atık yönetimiyle birlikte geri dönüşümü teşvik eder.
• Doğal kaynakların korunmasını amaçlar.
• Ekosistemlerin korunmasını ve biyoçeşitliliğin desteklenmesi konusunda devreye girer.
• Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artırılmasını teşvik eder.
• Temiz toprak, su ve hava kalitesinin sağlanmasını amaçlar. 
   

Sosyal sürdürülebilirliğin temel unsurları ise şu şekildedir;

• İnsan hakları ve adalet
• Katılım ve demokrasi
• Sosyal bütünlük
• Eşitlik
• Yaşam kalitesi
   

Sürdürülebilirlik Uygulama Adımları:
Bir işletmenin sürdürülebilirlik ilkelerine uyması için izleyebileceği yollar şunlardır:

• Sürdürülebilirlik Stratejisi Oluşturma: İşletmeler, sürdürülebilirlik stratejilerini belirleyerek, iş faaliyetlerini çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirlik prensiplerine uygun hale getirebilirler. Bu stratejiler, işletmenin uzun vadeli hedeflerini ve sürdürülebilirlikle ilgili taahhütlerini içermelidir.
• Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi: İşletmeler, faaliyetleri ve ürünleri ile ilgili çevresel ve sosyal etkilerini değerlendirebilir, çevresel ve sosyal riskleri yönetebilir ve bu riskleri en aza indirmek için politikalar oluşturabilirler. Örneğin, su ve enerji tüketimini azaltmak, atık yönetimini geliştirmek, çevre kirliliğini azaltmak gibi önlemler alınabilir.
• Çevre Dostu Ürün ve Hizmetler Sunma: İşletmeler, çevre dostu ürün ve hizmetler sunarak, müşterilerin çevresel duyarlılıklarına cevap verebilir ve sürdürülebilir bir ekonomiye katkı sağlayabilirler. Örneğin, geri dönüştürülebilir malzemeler kullanarak ürünlerin çevresel etkisini azaltmak veya yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanarak enerji verimliliğini artırmak gibi uygulamalar yapılabilir.
• Enerji ve Kaynak Verimliliği: İşletmeler, enerji ve kaynak kullanımını optimize ederek, iş faaliyetlerinin çevresel etkisini azaltabilir ve aynı zamanda işletme maliyetlerini de düşürebilirler. Örneğin, enerji verimliliği projeleri uygulayarak enerji tüketimini azaltmak, su tasarrufu yapmak gibi uygulamalar gerçekleştirebilirler.
• Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi: İşletmeler, tedarik zincirlerini sürdürülebilirlik ilkelerine uygun hale getirerek, tedarikçi seçiminden, üretim aşamasına kadar tüm süreçleri yönetebilirler.
• İşletme Dışı Etki: İşletmeler, faaliyetlerinin toplum ve doğa üzerindeki etkilerini azaltmak için, toplumda yer alan sivil toplum kuruluşları ve diğer paydaşlarla işbirliği yapabilirler.
• İletişim ve Raporlama: İşletmeler, sürdürülebilirlik performanslarını ölçmek ve raporlamak için uygun araçları kullanarak, iç ve dış paydaşlarını bilgilendirebilir ve işletme faaliyetlerinin sürdürülebilirlikle uyumunu gösterebilirler.

Bu yolların yanı sıra, işletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili farkındalığını artırmak için çalışanların eğitimlerine, müşteri ve tedarikçilerin sürdürülebilirlik konularında bilgilendirilmesine, yenilikçi çözümler üretilmesine ve sürdürülebilirlik odaklı bir kültürün benimsenmesine de önem verilmesi gerekmektedir.

Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Nedir ?

TSRS, Türkiye’de sürdürülebilirlik raporlamasını düzenleyen bir standarttır. TSRS, şirketlerin çevresel, sosyal ve ekonomik performanslarını raporlamalarını sağlar. TSRS, Türkiye’de faaliyet gösteren tüm şirketler için zorunlu değildir, ancak bazı şirketler için zorunludur.

Sürdürülebilirlik raporlamasını kapsam dahilindeki şirketler için zorunlu hale getiren bu uygulama, şirketlerin çevresel, sosyal ve ekonomik performanslarını şeffaflıkla ortaya koymalarını sağlamayı amaçlıyor. Bu şeffaflığın da, yeşil finansmana erişim ve başta AB şirketleri ile iş ortaklığı içinde olan şirketler olmak üzere işletmelerin piyasadaki rekabetçi avantajlarını koruması ve artırması bekleniyor.

Sürdürülebilirlik raporlaması, şirketlerin hesap verebilirliğini artırıyor ve onların başta iklim değişikliği olmak üzere sürdürülebilirlik meselelerine ilişkin risk ve fırsatlara karşı pozisyonunu ortaya koyuyor. Yani bir nevi şirketlerin röntgenini çekecek olan bu düzenleme ile yatırımcılar, tüketiciler, kamu otoriteleri ve iş ortakları şirketin sürdürülebilirlik performansı hakkında detaylı bilgi sahibi olabilecek ve tercihlerinde bu performansı göz önünde bulundurabilecekler.